Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αποκατάσταση αναφέρεται ως η εκτέλεση σωματικών δραστηριοτήτων με σκοπό να θεραπευτεί  και να ανακάμψει το μυοσκελετικό σύστημα από έναν τραυματισμό. Ωστόσο, κάτι τέτοιο παραβλέπει τον σημαντικό ρόλο που παίζει η ψυχική υγεία στη φάση μετά τον τραυματισμό και κατά την πορεία της ανάκαμψης. Σήμερα, καλύπτουμε τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε οι επαγγελματίες υγείας (φυσικοθεραπευτές-εργοθεραπευτές κτλ) να βοηθήσετε τους ασθενείς σας να παραμείνουν θετικοί και να αυξήσουν τα αποτελέσματα της αποκατάστασης.

    

ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟ

Είτε πρόκειται για τραυματισμό στο γόνατο (ACL – Ρίξη Χιαστού ) , τραυματισμό της σπονδυλικής στήλης ,κτλ, οι τραυματισμοί αλλάζουν δραστικά τη ζωή ενός ασθενούς και τον βγάζουν από τη ρουτίνα του. Οι αντιδράσεις σε αυτή τη διακοπή/αλλαγή της καθημερινότητας ποικίλλουν από άτομο σε άτομο ανάλογα με την προσωπικότητα και τη ψυχοσύνθεση του ατόμου. Βέβαια ως επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να προετοιμάσετε τους ασθενείς σας για να χειριστούν αυτή τη μετάβαση. Για παράδειγμα, οι ασθενείς που δεν μπορούν πλέον να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που τους φέρνουν χαρά ή συμβάλουν στη ανακούφιση από το άγχος τους όπως η γυμναστική και η συμμετοχή σε διάφορα  αθλήματα , μπορεί να βιώσουν απογοήτευση και θλίψη. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν πλέον να είναι τόσο κοινωνικά ενεργοί όσο ήταν κάποτε αισθάνονται απομονωμένοι και αποκομμένοι. Ειδικά δεν όσοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται (πχ επαγγελματίες αθλητές) μπορεί ακόμα χειρότερα να αισθάνονται έλλειψη σκοπού ή απώλεια ταυτότητας. Άλλες συναισθηματικές αντιδράσεις που μπορεί να συναντήσετε από τους ασθενείς σας είναι οι παρακάτω:

 

  • Ερεθισμός – να είναι δηλαδή πολύ ευέξαπτοι
  • Άρνηση της σοβαρότητας του προβλήματος
  • Ενοχή
  • Απόσυρση - απομόνωση
  • Έντονη Ανησυχία
  • Αποσύνδεση
  • Κατάθλιψη
  • Διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).

Οι προβληματικές αυτές συναισθηματικές αντιδράσεις συμβαίνουν συνήθως όταν τα συμπτώματα του τραυματισμού δεν επιλυθούν ή ακόμα χειρότερα επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου. Εάν ο ασθενής σας παρουσιάζει κάποιο από τα προειδοποιητικά σημάδια (στον παρακάτω πίνακα), θα χρειαστεί πρόσθετη ψυχολογική στήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της αποκατάστασης.

 

 

ΠΩΣ Η ΨΥΧΙΚΗ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΥ

Ακόμη και αν οι ασθενείς σας έχουν τη φυσική ικανότητα να εκτελέσουν ασκήσεις και προγράμματα αποκατάστασης, χρειάζονται ψυχική υγεία για να τα ολοκληρώσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μερικά σημάδια ψυχολογικής κατάπτωσης που μπορεί να εντοπίσετε και χρήζουν αντιμετώπισης είναι:

Έλλειψη κινήτρου

Εάν οι ασθενείς σας βιώνουν συναισθήματα όπως θλίψη, απογοήτευση, απομόνωση ή έλλειψη σκοπού και κινήτρου τότε θα πρέπει να προσέχετε καθώς αυτά τα συναισθήματα μπορούν να καθυστερήσουν σημαντικά την αποκατάσταση. Ίσως εάν τους ενημερώσετε για μια πιθανή ημερομηνία αποκατάστασης και επιστροφής στην καθημερινότητα θα βοηθούσε και θα αποτελούσε κινητήριο μοχλό/

 

Ο φόβος του επανατραυματισμού

Μετά τον τραυματισμό, είναι φυσικό ο ασθενής να σκέφτεται τί έπαθε, να προσπαθεί να καταλάβει πώς συνέβη ο τραυματισμός ώστε να τον αποφύγει την επόμενη φορά. Δυστυχώς, κάποιοι ασθενείς, το σκέφτονται σε τέτοιο βαθμό ώστε να δημιουργείται υπερβολικός φόβος με αποτέλεσμα να μην μπορούν να επιστρέψουν στην κανονικότητα τους . Για να εντοπίσετε αυτούς τους ασθενείς και να τους βοηθήσετε αποτελεσματικά να ανακάμψουν και να ξεπεράσουν τους φόβους τους, αρκεί να δείτε σημάδια όπως δισταγμό εκτέλεσης του προγράμματος αποκατάστασης, αβεβαιότητα και  εκρήξεις θυμού κατά τη θεραπεία .

 

Συνεχής άρνηση

Η άρνηση μπορεί να εκδηλωθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αποκατάστασης και αφορά συνήθως την άρνηση από τον ασθενή της σοβαρότητας του τραυματισμού. Τα συναισθήματα των ασθενών μπορεί να τους υποχρεώσουν να πιστεύουν ότι ο τραυματισμός δεν είναι τόσο κακός όσο οι επαγγελματίες υγείας λένε και ότι το πρόγραμμα αποκατάστασης που έχουν δημιουργήσει δεν τους ταιριάζει. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ασθενείς αμελούν το πρόγραμμα αποκατάστασης και δεν λαμβάνουν σοβαρά τους όποιους περιορισμούς θέτουν οι ειδικοί.

 

6 ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

Εκπαίδευση

Όσο περισσότερο οι ασθενείς σας κατανοούν τον τραυματισμό τους και την διαδικασία αποκατάστασης , τόσο πιο εύκολο θα είναι να το ξεπεράσουν. Βεβαιωθείτε ότι παρουσιάζετε τις πληροφορίες με τρόπο που ο ασθενής καταλαβαίνει καλύτερα. Επιπλέον θα πρέπει να φροντίσετε να διαλύσετε κάθε παραπληροφόρηση που ο ασθενής μπορεί να έχει διαβάσει στο διαδίκτυο ή ακούσει από άλλους.

Χτίσιμο εμπιστοσύνης

Το να ακούτε ενεργά τους ασθενείς σας είναι ιδιαίτερα σημαντικό όχι μόνο για να κάνετε τη διάγνωση αλλά και για να χτίσετε εμπιστοσύνη ανάμεσα σε εσάς και τους ασθενείς. Μέσω της σχέσης σας θα μπορέσετε να παρακολουθείτε και να βελτιώσετε και την συναισθηματική τους κατάσταση.

Θέστε στόχους

Εάν οι ασθενείς έχουν περιοδικούς και μετρήσιμους στόχους για να επιτύχουν, θα είναι περισσότερο παρακινημένοι και ενθουσιασμένοι για να ολοκληρώσουν την αποκατάστασή τους.

Δημιουργήστε ένα δίκτυο

Οι ασθενείς σας είναι μαζί σας ένα ορισμένο αριθμό ωρών την εβδομάδα. Ποιος θα είναι εκεί για αυτούς όταν δεν είσαι εκεί; Βοηθήστε τους ασθενείς σας να δημιουργήσουν ένα σύστημα κοινωνικής υποστήριξης με την οικογένεια, τους φίλους, τους συναδέλφους και τους συνομηλίκους.

Ζητήστε πρόσθετη βοήθεια

Βεβαιωθείτε ότι έχετε έναν εξειδικευμένο ειδικό ψυχικής υγείας έτοιμο για να τους συστήσετε, εάν οι ασθενείς σας χρειάζονται πρόσθετη ψυχολογική υποστήριξη.

 

 

Πηγές:

  1. https://www.sportsmed.org/AOSSMIMIS/members/downloads/education/ConsensusStatements/PsychologicalIssues.pdf
  2. http://www.ncaa.org/sport-science-institute/mind-body-and-sport-how-being-injured-affects-mental-health
  3. https://www.performancehealthacademy.com/articles/the-impact-of-mental-health-on-injury-recovery.html