Διαχείριση Άρθρων

Πρόκειται για ένα συχνό και σημαντικό πρόβλημα που δημιουργείται σε όσους τρέχουν και ειδικά σε δρομείς μεγάλων αποστάσεων. Το Iliotibial Band Syndrom (IT band) ή αλλιώς, Σύνδρομο Λαγοκνημιαίας Ταινίας (πολλές φορές ονομάζεται και το «γόνατο του δρομέα»), προκαλεί πόνο και είναι ικανό να βάλει φρένο στο τρέξιμο και την προπόνηση σας. Πώς όμως αντιμετωπίζεται και πότε πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό υγείας;

Ένα ελαφρύ σφίξιμο στο πλάι του μηρού ή πόνος στο περπάτημα και το κατηφορικό τρέξιμο. Αν σας συμβαίνει, μπορεί να έχετε ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΛΑΓΟΚΝΗΜΙΑΙΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ. Πρόκειται για μία κατάσταση που προκαλεί ενόχληση στο εξωτερικό του γόνατος. Αυτό το σύνδρομο επηρεάζει τους αθλητές, κυρίως αυτούς που είναι νέοι στην άσκηση ή δρομείς μεγάλων αποστάσεων που κάνουν υπέρχρηση λόγω του μεγάλου φόρτου προπόνησης. Άλλα αθλήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης του συνδρόμου είναι το τένις, το ποδόσφαιρο, το σκι και η άρση βαρών. Το σύνδρομο αυτό είναι το δεύτερο πιο συχνό πρόβλημα των δρομέων και αντιστοιχεί στο 12% των κακώσεων που παρουσιάζουν οι δρομείς.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΛΑΓΟΚΝΗΜΙΑΙΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΓΙΑΤΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ Ο ΠΟΝΟΣ

Η λαγονοκνημιαία ταινία είναι μια παχιά ταινία – περιτονία  (ταινία συνδετικού ιστού)– η οποία ξεκινάει κεντρικά της άρθρωσης του ισχίου από τη λαγόνιο ακρολοφία  και καταλήγει περιφερικά της άρθρωσης του γόνατος στην εγγύς κνήμη, την επιγονατίδα και τον τένοντα του δικέφαλου μηριαίου. Σχηματίζεται από τη συμβολή της περιτονίας που προέρχεται από τους καμπτήρες, τους απαγωγούς και εκτείνοντες του ισχίου. Σε όσους τρέχουν, η λαγονοκνημιαία ταινία έχει ως λειτουργία τη σταθεροποίηση του γόνατου. Πριν και κατά τη διάρκεια του «χτυπήματος» - επαφής των ποδιών στο έδαφος, η ταινία αυτή βοηθά στην περιστροφή του ποδιού προς τα μέσα, ώστε να το σταθεροποιηθεί κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης τρεξίματος. Καθώς το γόνατο λυγίζει και το πόδι σπρώχνει, η λαγονοκνημιαία ταινία μετακινείται από πίσω από μία εξέχουσα θέση του οστού του ισχίου και στο μπροστινό μέρος του. Ουσιαστικά, είναι το συνεχές τρίψιμο πάνω από την οστέινη αυτή προβολή που προκαλεί το πρόβλημα. Το άτομο θα είναι σε θέση να περπατήσει σε μεγάλες αποστάσεις ή να παίξει αθλήματα όπως τένις χωρίς ενόχληση, αλλά το περπάτημα μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο, ο οποίος γίνεται τόσο έντονος που θα περιορίσει το άτομο σε μικρή απόσταση. Οποιοδήποτε κατηφορικό τρέξιμο θα δημιουργήσει επίσης έντονη ενόχληση.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΛΑΓΟΚΝΗΜΙΑΙΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Το σύνδρομο λαγοκνημιαίας ταινίας (IT band syndrom) μπορεί να προκύψει από υπερχρήση απο οποιαδήποτε δραστηριότητα που προκαλεί το πόδι να γυρίζει προς τα μέσα επανειλημμένα. Το να φοράτε φθαρμένα παπούτσια, να τρέχετε σε κατηφόρα ή κακοτράχαλες επιφάνειες, να τρέχετε πάρα πολλές προπονήσεις πίστας προς την ίδια κατεύθυνση ή απλά να τρέχετε πάρα πολλά χιλιόμετρα μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα. Οι αδύναμοι μυς του ισχύου και κυρίως η αδυναμία του μέσου γλουτιαίου μυ μπορούν επίσης να συμβάλουν ή και να επιδεινώσουν το σύνδρομο λαγοκνημιαίας ταινίας. Μάλιστα μελέτες έχουν αποδείξει ότι η αδυναμία του μέσου γλουτιαίου είναι αιτιολογικός παράγοντας σε αυτόν τον τραυματισμό. Όταν αυτοί οι μύες δεν λειτουργούν σωστά καθ 'όλη τη φάση του κύκλου τρεξίματος, υπάρχει μειωμένη ικανότητα σταθεροποίησης της λεκάνης και ελέγχου της απαγωγής του μηριαίου. Ως αποτέλεσμα, άλλοι μύες πρέπει να αντισταθμίσουν την ανικανότητα αυτή, οδηγώντας συχνά σε υπερβολικό σφίξιμο των μαλακών ιστών και σε μυοφασιακούς περιορισμούς – (μάθε τί είναι η Fascia-περιτονία)Επιπλέον αιτίες του σύνδρομου αυτού είναι η ανισοσκελία αλλά και η προυπάρχοθσα πάχυνση της λαγοκνημιαίας ταινίας. Η λάθος τεχνική κατά το τρέξιμο (Διασταύρωση των ποδιών κατά το τρέξιμο) μπορεί να δημιουργήσει ή να ενισχύσει το πρόβλημα. Τέλος τα ραιβά γόνατα (λόγω της ραιβογονίας αυξάνεται η τάση πάνω στην λαγονοκνημιαία ταινία και έτσι γίνεται πιο επιρρεπής σε τραυματισμό

Το πιο χαρακτηριστικό και αξιοσημείωτο σύμπτωμα του Σύνδρομο Iliotibial Band είναι ο πόνος στο εξωτερικό του γόνατος. Αρχικά, ο πόνος μπορεί να είναι διάχυτος αλλά όσο περνάει ο χρόνος και με τη συνέχιση της δραστηριότητας μπορεί να γίνει εντοπισμένος και οξύς γύρω από τον έξω επικόνδυλο. Λόγω της θέσης του πόνου, πολλοί δρομείς πιστεύουν λανθασμένα ότι έχουν τραυματισμό στο γόνατο αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις, αυτή είναι μία παραπλανητική αίσθηση. Μία μαγνητική τομογραφία μπορεί να επιβεβαιώσει αν πρόκειται για μία ρήξη μηνίσκου ή Σύνδρομο Iliotibial Band, καθώς θα δείξει μερική πάχυνση της ταινίας, η οποία προκύπτει από φλεγμονή.

*Το Σύνδρομο Λαγονοκνημικής Ταινίας είναι πιο συχνό στις γυναίκες, πιθανώς επειδή τείνουν να έχουν ευρύτερη λεκάνη από τους άνδρες!

ΠΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΓΟΚΝΗΜΙΑΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η θεραπεία του συνδρόμου της Λαγονοκνημιαίας ταινίας είναι συντηρητική και το πρώτο βήμα αντιμετώπισης μετά φυσικά από τη διάγνωσή της, είναι η εφαρμογή μιας σειράς μέτρων που αποσκοπούν στο μετριασμό των ενοχλημάτων και την υποχώρηση της φλεγμονής. Υπάρχει συνήθως καλή ανταπόκριση (50-90% των ασθενών) στη συντηρητική θεραπεία μετά από 6-8 εβδομάδες Πιο ειδικά:

A) Ανάπαυση , Μείωση και τροποποίηση της προπόνησης σας

Αρχικά μια περίοδος αποχής από το τρέξιμο είναι απαραίτητη.  Αν συνεχίσει κανείς το τρέξιμο το πιο πιθανό είναι ότι θα επιδεινωθεί. Προκειμένου να διατήρησετε την φυσική σας κατάσταση συνιστάται να κάνει εναλλακτικά άλλες μορφές γυμναστικής που δεν θα ερεθίζουν τη λαγονοκνημιαία ταινία όπως το κολύμπι , το γυμναστήριο με ειδικά ΟΡΓΑΝΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ , το Pilates η Yoga κτλ. Μόλις τα συμπτώματα υποχωρήσουν και εφόσον είστε δρομέας απόστασης, προσπαθήστε να μειώσετε τα χιλιόμετρα σας για λίγο καιρό. Εάν τρέχετε σε μια κεκλιμένη επιφάνεια ή σε κάποια πίστα, προσπαθήστε να εναλλάσσετε την κατεύθυνση στην οποία τρέχετε. Αυτή η αλλαγή θα εξαλείψει την υπερβολική πίεση στην λαγονοκνημιαία και θα τη μοιράσει εναλλάξ. Όταν επιστρέψετε στο κανονικό πρόγραμμά σας, κάντε το με μέτρο και τρέξτε σε μαλακές επιφάνειες. Επίσης αποφύγετε το κατηφορικό τρέξιμο.

B) Παγοθεραπεία

Η παγοθεραπεία – κρυοθεραπεία  είναι απαραίτητη στην οξεία φάση και θα πρέπει να γίνεται κάθε 2 με 3 ώρες την ημέρα και με διάρκεια 20 λεπτών περίπου με κρύα επιθέματα και κάποια κρέμα κρυθεραπείας .

Γ) Λαγοκνημιαία ταινία Διάταση

Οι διατάσεις θα σας βοηθήσουν να ανακουφίσετε τον πόνο και μπορούν να ξεκινήσουν μόλις η οξεία φλεγμονή καταστεί υπό έλεγχο. Ας δούμε μερικές διατάσεις.

 image from verywell

Δ) Foam Rolling και Fascia- Περιτονία

Ο εντοπισμός και η εξάλειψη των μυοφασικών περιορισμών συμπληρώνουν το πρόγραμμα θεραπείας και πρέπει να προηγούνται της ενδυνάμωσης και της επανεκπαίδευσης των μυών. Το Βαθύ μασάζ με foam roller είναι ιδανικό για τη λύση των συμφύσεων. Επίσης ένα αθλητικό μασάζ σε έναν φυσικοθεραπευτή θα σε βοηθήσει

Ας δούμε μερικές μερικές ασκήσεις με foam roller. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μπαλάκι του τέννις ή ένα πιστόλι μασαζ (massage gun).

Ε) Ασκήσεις ενδυνάμωσης

Τα περισσότερα θέματα της λαγοκνημιαίας ταινίας προκύπτουν από αδυναμία σε γλουτούς και ισχία. Επομένως, οι ασκήσεις ενδυνάμωσης θα πρέπει να δίνουν έμφαση στην ενδυνάμωση των απαγωγών του ισχίου (μέσος γλουτιαίος, μικρός γλουτιαίος) , στη βελτίωση του νευρομυϊκού ελέγχου και της ιδιοδεκτικότητας κάτω άκρων , στις εκκεντρικές συσπάσεις των μυών, και στα ολοκληρωμένα μοτίβα κίνησης. Με αυτήν την ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση, οι περισσότεροι ασθενείς θα αναρρώσουν πλήρως έως έξι εβδομάδες.

Παρακάτω βλέπουμε μερικές ασκήσεις που μπορούν να γίνου χβρίς εξοπλισμό ή ΛΑΣΤΙΧΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ :

Τέλος, στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα και οι μπότες αποκατάστασης των ποδιών, μπορεί να γίνουν χρήσιμες. 

Το πιο σημαντικό κομμάτι ωστόσο αποτελεί η επίσκεψη σε έναν φυσικοθεραπευτή ο οποίος θα διαγνώσει το πρόβλημα , θα αξιολογήσει την σοβαρότητα και θα προτείνει την κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπεία.

Είναι ενδιαφέρον ότι οι βιομηχανικές μελέτες έχουν δείξει ότι το τρέξιμο με ταχύτερο ρυθμό είναι λιγότερο πιθανό να επιδεινώσει το ITBS και έτσι συνιστώνται ταχύτερα βήματα αρχικά με βραδύτερο ρυθμό τζόκινγκ. Με την πάροδο του χρόνου, επιτρέπεται σταδιακή αύξηση της απόστασης και της συχνότητας.

ΛΑΓΟΚΝΗΜΙΑΙΑ ΤΑΙΝΙΑ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Για να κατανοήσουμε τον τραυματισμό στο τρέξιμο, πρέπει να κατανοήσουμε την καταπόνηση που υφίσταται ο ιστός. Μόλις αυτό γίνει γνωστό, μπορούμε να προσδιορίσουμε παράγοντες που σχετίζονται, οι οποίοι με τη σειρά τους θα οδηγήσουν στην παρέμβαση. Η προσαγωγή του ισχίου και η εσωτερική περιστροφή του γόνατος κατά το τρέξιμο έχουν προσδιοριστεί ως βασικοί παράγοντες που σχετίζονται με την τάση της λαγκνημιαίας  (Iliotibial Band), αν και οι σχέσεις μεταξύ άλλων βιομηχανικών παραγόντων και του ρυθμού καταπόνησης και παραμόρφωσης ITB δεν έχουν ακόμη εξεταστεί.

Σε κάθε περίπτωση, εάν αισθανθείτε πόνο ή ενόχληση στα σημαία που αναφέραμε, αρχικά μην ανησυχήσετε για κάτι πολύ σοβαρό στο γόνατο και φροντίστε να επικοινωνήσετε με έναν ορθοπεδικό ή φυσικοθεραπευτή. Εκείνος θα εντοπίσει άμεσα τα αίτια και θα σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από το πρόβλημα…

Από τη συντακτική ομάδα του Physiomart.gr
Επιμέλεια κειμένου, Γιώργος Καραμάνος