Πόση σημασία έχουν τα γονίδια και το ταλέντο στη διαμόρφωση ενός υπεραθλητή και πόσο επηρεάζει η προπόνηση; Πόσο ρόλο παίζει στο να γίνεις ο απόλυτος σούπερ πρωταθλητής  το DNA και πόσο η προπόνηση, η αφοσίωση, το work ethic; H απάντηση σε όλ' αυτά δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι μονοδιάστατη...

Το 2018, ο Στέφεν Κάρι οδηγούσε τους Golden State Warriors σε ένα μυθικό sweep επί των Cleveland Cavaliers στους τελικούς του NBA. Την ίδια ακριβώς εποχή ο Κιλιάν Μπαπέ έδειχνε στο Μουντιάλ της Ρωσίας ότι το ποδόσφαιρο του μέλλοντος δεν περιελάμβανε πλέον τους Λιονέλ Μέσι, Κριστιάνο Ρονάλντο και με την ταχύτητά του οδηγούσε τη Γαλλία στο δεύτερο παγκόσμιο αστέρι της. Κάπου εκεί λοιπόν, το ίδιο, μόνιμο ερώτημα έκανε την εμφάνισή του και γέμιζε με τη διαχρονική απορία τις σκέψεις όλων; “Τελικά υπεραθλητής γεννιέσαι ή γίνεσαι;” Και “Πόσο ρόλο παίζουν στο να γίνεις ο απόλυτος σούπερ αθλητής τα γονίδια, το DNA και πόσο η προπόνηση, η αφοσίωση, το work ethic;” Μόνο που η απάντηση σε όλ' αυτά δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι ξεκάθαρη ή μονοδιάστατη...


* Αναμφίβολα υπάρχει ωστόσο, μία βεβαιότητα: Πως τα γονίδια, η κατασκευή του σώματος, επηρεάζουν σε ποιο άθλημα θα μπορούσε κάποιος να έχει πλεονέκτημα. Και ο Μάικλ Φελπς με τα σχετικά κοντά πόδια, τις ανοικτές πλάτες και το αδιανόητο άνοιγμα χεριών, δεν θα μπορούσε παρά να είναι κολυμβητής και όχι σπρίντερ!


ΟΙ ΥΠΕΡΑΘΛΗΤΕΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑΝ ΜΕ ΑΥΤΟ...

Οσοι υποστηρίζουν ότι... “Οι υπεραθλητές γεννήθηκαν με αυτό το γονιδιακό πλεονέκτημα”, έχουν τη δυνατότητα της επιστημονικής υποστήριξης της άποψής τους. Υπάρχουν πάρα πολλά γονίδια που σχετίζονται με την αθλητική επίδοση και που κάνουν όσους τα έχουν, να λειτουργούν με μία βάση ανώτερου γονιδιώματος. Ας πάρουμε για παράδειγμα το γονίδιο “ACTN”, το οποίο ονομάζεται και ως “γονίδιο της ταχύτητας” και το γονίδιο “ ACE”, το οποίο βοηθάει στη σύνθεση συγκεκριμένης πρωτεΐνης, που με τη σειρά της παράγει ισχυρότερες μυϊκές ίνες. Αυτά τα δύο γονίδια επομένως, συμβάλουν στην ενδυνάμωση και στην κινητικότητα των σκελετικών μυών.

Τα εν λόγω άτομα λοιπόν, που διαθέτουν αυτούς τους δύο τύπους γονιδιώματος, έχουν εκ γενετής πλεονέκτημα σε συγκεκριμένα αθλήματα, όπως τα σπριντ, η άρση βαρών και όσα γενικότερα απαιτούν εκρηκτικές κινήσεις. Αντιθέτως, εκείνοι που δεν διαθέτουν αυτά τα γονίδια, είναι καλύτεροι στις μεγάλες αποστάσεις, την ποδηλασία και γενικότερα στα αθλήματα που απαιτούν αυξημένη αντοχή. Αυτές οι ομάδες αθλητών επηρεάζονται και από κάποιους τύπους γονιδίων που μεταφέρουν ταχύτερα το οξυγόνο στους μύες. 

Ενα ακόμα εύκολο και κατανοητό επιχείρημα είναι αυτό που έχει να κάνει με το σωματικό μέγεθος και το ύψος κάθε αθλητή. Ορισμένοι γεννιούνται για να είναι ψηλοί και να παίξουν μπάσκετ ή βόλεϊ, ενώ άλλοι μένουν σε χαμηλό ύψος και έχουν πλεονέκτημα στο να κάνουν ενόργανη ή ρυθμική γυμναστική.


ΟΙ ΥΠΕΡΑΘΛΗΤΕΣ ΠΑΛΕΨΑΝ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ...

Εάν γίνει αποδεκτό το επιχείρημα της... άλλης πλευράς ότι: “Οι υπεραθλητές γίνονται”, τότε το βαθύτερο νόημα είναι ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει σούπερ νικητής και να ξεχωρίσει. Αρκεί να το θέλει πολύ και να τα δώσει όλα γι' αυτό. Κοιτώντας κάποιον που έχει γεννηθεί με απεριόριστο ταλέντο και που όμως δεν δουλεύει καθόλου, μπορεί να έχει μία καλή βάση, αλλά δεν θα καταφέρει ποτέ να κάνει πραγματικά τη διαφορά. Είναι πραγματικά ελάχιστοι οι top αθλητές που πέτυχαν χωρίς μεγάλη προσπάθεια, απλά και μόνο επειδή υπήρξαν αυθεντικά ταλέντα. Αλλωστε για όλους τους αθλητές ισχύει ότι... για να γίνεις λίγο καλύτερος από αυτό που ήσουν χθες, θα πρέπει να δουλέψεις λίγο παραπάνω απ' ό,τι χθες.

Αυτού του είδους η αφοσίωση που απαιτείται από τους αθλητές που δεν είναι τόσο ταλαντούχοι εκ γενετής, έχει πολλές παραμέτρους. Εχει να κάνει ακόμα και τη χώρα προέλευσης, την οικονομική, κοινωνική κατάσταση, τη διατροφή (και την πρόσβαση σε εξειδικευμένα συμπληρώματα διατροφής), τις δυνατότητες-ευκολίες προπόνησης και την πρόσβαση στα καλύτερα όργανα γυμναστικής , την αποκατάσταση και αποθεραπεία , αλλά και με την ψυχοσύνθεση και ψυχολογία του αθλητή. Για παράδειγμα πολλοί δρομείς αποστάσεων προέρχονται από μικρές, φτωχές χώρες της Αφρικής, όπου δεν υπάρχουν πολλά Μέσα Μεταφοράς και οι μετακινήσεις γίνονται με τα πόδια. Μικρά παιδιά πρέπει να καλύπτουν πολλά χιλιόμετρα καθημερινά ακόμα και για να πάνε σχολείο ή να φτάσουν σε πηγές νερού. Αυτό, σε συνδυασμό με τα όσα υπόσχεται μία καλύτερη ζωή επιτυχημένου αθλητή, προσφέρουν δυναμική και κίνητρο στους Αφρικανούς να πιέσουν τους εαυτούς τους στα όρια των δυνατοτήτων του οργανισμού τους.

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΑΝ ΥΠΕΡ-ΑΘΛΗΤΗΣ ΓΕΝΝΙΕΣΑΙ Ή ΓΙΝΕΣΑΙ...

Ποια είναι επομένως, η απάντηση σε αυτό το χρόνιο ερώτημα; Μάλλον ότι ισχύουν και τα δύο. Για να ξεχωρίσει κάποιος στο σημείο να γίνει υπεραθλητής Ολυμπιακών διαστάσεων, να είναι ο κορυφαίος, όπως ο Μέσι και ο Ρονάλντο, ο Φελπς, ο Λεμπρόν, ο Μπολτ, η Σερένα Γουίλιαμς, η Σάκκαρη, ο Τσιτσιπάς , ο Πετρούνιας ή η Μέγκαν Ραπίνο, απαιτείται ο αρμονικός συνδυασμός. Οπότε, ναι, τα γονίδια παίζουν ρόλο. Οσο και να δουλέψει κάποιος ποδοσφαιριστής, δεν θα μπορέσει ποτέ του να παίξει όπως ο Μέσι. Δεν αρκούν όμως από μόνα τους για να σε κάνουν πρωταθλητή. Απαιτείται το ταλέντο να δουλευτεί και να εμποτιστεί με άπειρο κίνητρο, ιδρώτα, μεθοδικότητα, επιμονή, γνώση και φυσικά έναν καλό προπονητή που θα κάνει τη διαφορά και έναν καλό φυσικοθεραπετή που θα αποτρέψει ή θα αποκαταστσήσει τους όποιους τραυματισμούς.

Άλλωστε

ένας γονιδιακός αθλητής μπορεί να φτάσει μέχρι ένα σημείο. Ενας καλά προπονημένος γονιδιακός αθλητής μπορεί να φτάσει παντού...


*Αν χρειάζεσαι όργανα γυμναστικής για να προπονήσεις το ταλέντο σου ... στη Physiomart θα βρείς απο λάστιχα γυμναστικής μέχρι εξειδικευμένα επαγγελματικά μηχανήματα άσκησης και αποκατάστασης.